Hôn nhân và gia đình luôn gắn liền với yếu tố văn hóa, đạo đức và pháp luật. Để bảo đảm sự công bằng, lành mạnh, Bộ luật Hôn nhân và Gia đình 2014 đã đặt ra những nguyên tắc cơ bản chi phối toàn bộ hệ thống pháp luật về lĩnh vực này.
1. Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng
- Nam nữ kết hôn phải tự nguyện, không ép buộc, mua bán, lừa dối.
- Quan hệ hôn nhân chỉ tồn tại trên cơ sở “một vợ một chồng”.
- Vợ chồng bình đẳng trong mọi lĩnh vực: tài sản, nuôi con, tham gia xã hội.
2. Tôn trọng quyền nhân thân của mỗi thành viên trong gia đình
Mỗi cá nhân đều có quyền tự do về nhân thân: lựa chọn nghề nghiệp, nơi ở, hình thức sống, miễn là phù hợp pháp luật và đạo đức.
3. Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của phụ nữ và trẻ em
Luật luôn ưu tiên lợi ích của phụ nữ, trẻ em, đặc biệt trong các vụ việc ly hôn, cấp dưỡng, chia tài sản, nuôi dưỡng con cái.
4. Trách nhiệm của các thành viên trong gia đình
- Vợ chồng yêu thương, chung thủy, tôn trọng nhau.
- Cha mẹ chăm sóc, giáo dục con cái.
- Con cái hiếu thảo, kính trọng ông bà, cha mẹ.
5. Ý nghĩa
Những nguyên tắc này nhằm xây dựng gia đình văn minh, hòa thuận, đồng thời ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực như bạo lực gia đình, hôn nhân ép buộc, đa thê, bất bình đẳng giới.
Kết luận
Nguyên tắc cơ bản về hôn nhân và gia đình thể hiện tinh thần nhân văn, tiến bộ, bảo vệ con người và củng cố nền tảng xã hội vững chắc.